Bezuinigingsmonitor

Status

De parkeerwinkel (bestaande uit de publieksbalie met werkplekken en de meldkamer) is nu ondergebracht in de Blekerstraat. De ruimten worden gehuurd.
Door de parkeerwinkel te verplaatsen naar het Stadhuiskunnen de huurkosten van circa € 80.000 worden bespaard.
Op dit moment is het niet haalbaar om de parkeerwinkel te verhuizen naar het stadhuis, zie obstakels. We kunnen de parkeerwinkel inhuizen en daarmee huurkosten verminderen.

Op dit moment is er sprake van een lopend huurcontract tot 1-1-2027. Het contract moet uiterlijk halverwege 2026 opgezegd worden. Dit brengt het risico mee dat er geen huisvesting beschikbaar is (momenteel beschikt het stadhuis niet over een geschikte ruimte).
De verhuizing van de meldkamer is een zeer kostbare aangelegenheid. Er moeten verhuiskosten gemaakt worden en de ruimte moet ingericht worden. Wij kijken breder naar de Parkeerwinkel om te bepalen of dit in deze vorm nog aansluit bij de huidige dienstverlening. Dit werken wij uit voor het einde van het huurcontract.

Status

De nieuwe regionale contracten van jeugdhulp met verblijf en een aantal transformatieproducten starten door eerder uitstel pas per 1 januari 2025. Tegelijkertijd is een deel van de transformatie nu al gestart, onder meer door ombouw van groepen door aanbieders naar kleinschaligere woonvoorzieningen, meer inzet van intensief ambulant in het lokale veld en andere activiteiten zoals Team Anders (TAS). Het is voor gemeenten belangrijk om vanuit de toegang te sturen op alternatieven voor zware verblijfsvormen, echter moeten deze alternatieven wel voorhanden zijn.  

Er zitten veel 18+'ers in een behandeld wonen plek (circa 40% van de plekken). Doorstroom naar een volwassenenvoorziening is goedkoper en creëert ruimte binnen de jeugdhulp. Hiervoor zijn een aantal concrete acties genomen, te weten:  

• Vanaf 2024 zijn extra plekken BW ingekocht om onder andere meer ruimte te bieden voor de 18+ doelgroep die nu nog in de jeugdzorg zit.
• Er vindt in 2024 een verrekening plaats van verblijfskosten jeugdzorg voor deze doelgroep met het budget beschermd wonen. Dit gaat om circa € 0,5 miljoen.

Verder wordt er nu weinig gebruikt gemaakt van begeleid wonen. Dit is een lichtere variant van behandeld wonen. Dit komt onder andere omdat één aanbieder deze plekken nu niet aanbiedt omdat zij de tarieven te laag vindt. We willen daarom vanaf 2025 behandeld wonen gaan afschalen naar begeleid wonen. De nieuwe tarieven en contracten die zijn gesloten moeten dit mede mogelijk maken.

Er zijn nog een aantal maatregelen die verder uitgewerkt moeten, maar die wel essentieel zijn om de transformatie te bewerkstelligen. Hiervoor is een beheersplan en stevige sturing vanuit de regio en lokale toegang nodig. Het gaat om:

• Afschaling zware verblijfszorg naar lichtere vormen
• Voorkomen van nieuwe instroom

De maatregelen doorstroom 18- naar 18+ voorzieningen en het omzetten van behandeld wonen naar begeleid wonen zijn realistische maatregelen. Voorwaarde is een strakke sturing op contracten en dat er voldoende 'woonvoorzieningen zijn' voor de doorstroom van 18+'ers. Deels komen er volgend jaar extra volwassenenplekken bij. Maar dit is wel een aandachtspunt die eerst moet worden uitgewerkt alvorens de bezuiniging volledig kan worden ingevuld. De maatregelen voor goedkopere zorg en verminderen instroom moeten nog uitgewerkt worden. Ze zijn wel van essentieel belang om de transformatie te maken en bijvoorbeeld ook de instroom en groei van jeugdhulpkosten te verkleinen.

Status

Vertrekpunt voor de Hervormingsagenda is het advies van de Commissie van wijzen uit 2021. De voorgestelde structurele besparing van €1 miljard vanaf 2027 vormt de financiële doelstelling van de agenda. Maatregelen in de agenda zijn zo goed mogelijk kwantitatief gevalideerd. Rijk en VNG zijn het eens over een groot deel van de maatregelen van ongeveer € 650 miljoen. Voor de resterende € 380 miljoen zijn er echter onzekerheden over verwachte opbrengst en duurzaamheid van de maatregelen. Het gaat om de besparing rond reikwijdte/afbakening, de doorbraakmethode, versterken normale leven, en de afbouw residentiële zorg. Het implementatieplan voor de Hervormingsagenda is landelijk besproken. Aandachtspunt zit in het realiteitsgehalte van de fasering van het invullen van de bezuiniging. Afspraak is dat het Rijk gemeenten compenseert als de bezuiniging door vertraagde wetgeving / kaderstelling vertraagd. Gezien dit risico is tot en met 2025 geen besparing opgenomen.

Inmiddels is het rapport van de commissie van Ark over de Hervormingsagenda Jeugd (Groeipijn) gepubliceerd. Dit rapport evalueert de uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd en doet aanbevelingen voor verbetering. Over de belangrijkste bevindingen en hoe wij hiermee omgaan hebben wij een raadsbrief gestuurd. In het hoofdstuk sociaal domein staan de financiële gevolgen.
Één van de conclusies van de commissie-Van Ark is dat de bezuinigingen uit de hervormingsagenda voor de jaren 2025-2027 niet realistisch zijn. Zolang het Rijk geen maatregelen neemt om de bezuiniging in te vullen boeken wij de bezuiniging af.
De commissie-Van Ark benadrukt wel dat voortzetting en verbreding van de Hervormingsagenda Jeugd essentieel zijn om de jeugdzorg te verbeteren en financieel houdbaar te maken. Dit vereist samenwerking tussen alle betrokken partijen en aandacht voor de onderliggende oorzaken van de toenemende vraag naar jeugdhulp.

Maatregelen die in ieder geval genoemd worden in de hervormingsagenda zijn:  
1. Jeugdconsulenten bij de huisarts
2. Overbruggingszorg en niet gecontracteerde zorg
3. Afbakening reikwijdte
4. Selectie en contractering
5. Tariefdifferentiatie
6. Standaardisatie uitvoering
7. Vereenvoudiging productcodes
8. Overige maatregelen

Gezien de maatregelen nog niet hard door te voeren zijn / wetgeving nog niet gereed is staat de bezuiniging op rood. Specifiek de volgende aandachtspunten.

• Maatregel 1 is door Almere al doorgevoerd, de vraag is of dit nog een extra besparing oplevert.
• Maatregel 2 loopt mee bij de korte termijn maatregelen, maar is nog niet gekwantificeerd. Dit is nog een kans.
• Op de maatregelen 3-8 hebben we als gemeente weinig invloed. Deze aanpassingen moeten komen uit landelijke afspraken en aanpassing van wet en regelgeving

We hebben de bezuiniging financieel afgeboekt door een nog te ontvangen bedrag op te nemen richting het Rijk. Het risico is dat we geen of minder geld van het Rijk ontvangen. Hiervoor hebben we een risicoreservering opgenomen van € 15,6 miljoen.